BOHUŠOVICE NAD OHŘÍ
En la stacidomo de Bohušovice nad Ohří, kuŝanta ĉe la ĉefa trako inter Prago kaj Ústí nad Labem kaj Germanio la deportatoj elvagoniĝis (ĉi tien ili estis transportataj en ordinaraj duaklasaj trajnoj; la misfamaj „brutarvagonoj“ estis uzataj ĉe transportoj "al la oriento", t.e. el Terezín al pluaj koncetrejoj). Post alveturo al Bohušovice ili estis sub komando de membroj de transporta fako kaj sub kontrolo de ĝendarmoj transportitaj al cca 2 km malproksima Terezín. Post 1943, kiam la malliberuloj konstruis fervojan branĉon, la transportoj iris per ĝi ĝis la geto.
MIA ALVETURO AL TEREZÍN
La 24-an de marto 1944 mi havis la honoron alveturi al Terezín. Pli precize ni ne alveturis al Terezín, sed al Bohušovice. Tie venis al nia vagonaro kelkaj SS-sinjoroj, ili kaptis nin, ni niajn valizojn kaj ili ĵetis ĉion "Sack und Pack" sur trenvagonon de traktoro. Post suferplena vojaĝo, ĉirkaŭitaj de kordono da ĝendarmoj, kiuj zorge atentis nenion perdi el la valora trezoro de 17 judaĉoj, ni alvenis al fama kaj per legendoj ĉirkaŭvolvita Terezín. Kaj denove sur la scenejon venas iu, kiu varme rekomendis al ni transdoni orajn horloĝojn, monon k.s., se la vivo por ni karas. Poste ili senvestigis nin kaj traserĉis, ĉu ni efektive transdonis la supre menciitajn objektojn, ĉe pluraj homoj ili ion trovis, konfiskis kaj kiel konfirmilon transdonis kelkajn vangofrapojn. Tiamaniere ni venis en alian mondon, en kiu regis homoj, nome ambulanco de la kazerno Ústí, kie oni ekzamenis, ĉu ni ne havas "amiketojn", t.e. pedikojn. Tiel esprimis sin la kuracisto kaj pikis al ni kelkajn dozojn da sero kontraŭ tifo. Nur poste ni estis finfine enlasitaj en la geton. En akompano de pluraj strangaj sinjoroj, havantaj sur la kapo nigrajn ĉapojn kun flavaj rubandoj kaj mienante terure gravule. Tie nin sapumis kaj frotgrate banis kelkaj bademeistroj, kiuj nin samtempe superŝutis per demandoj, kio nova estas en Prago: Ĉu estas fermitaj kafejoj kaj butikoj, ĉu veras, ke Sankta Venceslao estis detruita, simple kaj koncize, en kelkaj minutoj ni eksciis tiom da sensencaĵoj, ke niaj kapoj preskaŭ turniĝis kvazaŭ sur karuselo - tio estis t.n. Terezinaj bonkes (famoj). Finfine je la 11-a horo nokte ili transportis nin al Hanovero, kie estis aljuĝitaj al ni dormobenkoj. Pri dormo ne eblas paroli, ĉar trifoje oni alarmis, pulojn kaj aliajn insektaĉojn prefere ne mencii. Jen proksimume ĉio pri mia entiro al Terezín.
Cortez (aŭtoro nekonata)
FOTOGRAFAĴO DE BOHUŠOVICE NAD OHŘÍ
MEMORTABULO PRI TRANSPORTOJ EN LA STACIDOMO DE BOHUŠOVICE
Dimanĉe la 15-an de januaro 2012 sur la 1-a kajo de fervoja stacidomo en Bohušovice nad Ohří efektiviĝis solena senvualigo de memortabulo dediĉita al transportoj de judaj civitanoj dum la 2-a mondmilito. Produktadon kaj instaladon de la memortabulo iniciatis studentoj kaj instruistoj de gimnazio Natur-lernejo kun siaj amikoj kaj kun subteno de Terezina Iniciato kaj Juda Muzeo en Prago. En la produktado kaj financado grave partoprenis precipe Petr Chaloupek firmo Pletka kaj Gravis Josef Svoboda, finance kontribuis unuopaj studentoj de la Natur-lernejo, iliaj gepatroj kaj Terezina Iniciato. La memortabulo estas farita kiel plasta imitaĵo de bronzo. La surskribo mem estas farita en la ĉeĥa, angla, germana kaj hebrea.
Senvualigo de la memortabulo komenciĝis je la 14:30. Post enkonduka bonvenigo parolis d-ro Leo Pavlát, direktoro de la Juda Muzeo en Prago, post li en la nomo de la memorantoj d-ro Toman Brod. Ambaŭ emfazis la signifon de la stacidomo en Bohušovice en kunteksto de holokaŭsto kaj memorigis kruelan realon de sortoj de dekmiloj da deportitoj, por kiuj tiu ĉi loko fariĝis pordego, el kiu ne ekzistis reveno. Poste eksonis versoj de Hanuš Hachenburg kaj post momento de pietata silento dum kantado de juda kanzono Ŝalom chaverim la memortabulo estis senvualigita. Antaŭ la fermo ĉiuj komune kantis kanzonon de Karel Švenk Terezina Marŝo, kiu estiĝis dum la milito en la geto kaj fariĝis neoficiala himno. Sian saluton prezentis urbestro de Bohušovice nad Ohří Ivo Hynl. La programo estis finita per refreŝigaĵo kaj amika kunesto en la stacidoma atendejo.
Ni dankas ĉiujn, kiuj ĉeestis malgraŭ frosta vetero.
„Por memoro de judaj civitanoj de Ĉeĥoslovakio, Germani kaj aliaj landoj, kiuj inter la jaroj 1941 – 1945 estis deportitaj tra la stacidomo de Bohušovice en la terezinan geton kaj plejparto el ili poste en la ekstermajn koncentrejojn.“
La senvualigo de la memortabulo en la amaskomunikiloj
REZONADO DE RÁDIO ČESKO - MINUTO DA SILENTO (Leo Pavlát)
listo de lokoj
- 1 - La muzeo de la geto
- 2 - La urbodomo de Terezín
- 3 - Z 414
- 4 - L 410
- 5 - Marktplatz (foirplaco)
- 6 - L 415
- 7 - Q 418
- 8 - Komendejo SS
- 9 - Sapeista kazerno
- 10 - Gardistejo de la geto
- 11 - L 318
- 12 - Bloko F III
- 13 - Ĉeĥa ĝendarmejo
- 14 - Bloko H II
- 15 - L 324
- 16 - Kazerno de Podmokly
- 17 - Kazerno de Ústí
- 18 - Dresdena kazerno 19 - G VI
- 20 - Stadtpark (urba parko)
- 21 - Kazerno de Vrchlabí
- 22 - Kazerno Kavaliro
- 23 - Eksa bierfarejo
- 24 - Badhaussgasse 21 (banejo)
- 25 - Magdeburga kazerno
- 26 - Hanovra kazerno
- 27 - Bakejo
- 28 - Bahnhofstrasse (stacidoma strato)
- 29 - Hamburga kazerno
- 30 - Ĉasista kazerno
- 31 - Suda monteto
- 32 - Sudeta kazerno
- 33 - Sokolovna (gimnastikejo de sokoloj)
- 34 - Centra mortintejo
- 35 - Urnejo
- 36 - Tombejo kun krematorio
- 37 - Bohušovice nad Ohří
- 38 - Kaldronvalo de Bohušovice
- 39 - Remparaj ĝardenoj
- 40 - Teatro ĉe Magdeburganoj